کاهش خطر ابتلا به دیابت با افزایش فیبر در رژیم غذایی

 تحقیقات جدید منتشر شده در مجله یDiabetologia  نشان می دهد گنجاندن مقادیر بیشتری فیبر در رژیم غذایی خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را کاهش می دهد.

تخمین زده می شود که بیش از 360 میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا هستند و پیش بینی شده است این عدد تا سال 2030 به بیش از 550 میلیون نفر افزایش خواهد یافت، این روند عواقب جدی برای سلامت و اقتصاد کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه بهمراه خواهد داشت.

در حالیکه در تحقیقات قبلی به ارتباط بین افزایش مصرف فیبر در رژیم غذایی و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 اشاره شده است اما از آنجاییکه بسیاری از این اطلاعات از ایالات متحده آمریکا بدست آمده است و از سوی دیگر مقدار و منابع مصرف فیبر در کشورهای مختلف بطور قابل ملاحظه ای با یکدیگر متفاوت هستند، محققان در این پژوهش ارتباط مصرف فیبر کل و همچنین فیبر غلات، میوه جات و منابع گیاهی را با خطرابتلا به دیابت نوع 2 در یک مطالعه ی بزرگ کوهورت در هشت کشور اروپایی به نام مطالعه ی " EPIC-InterAct" بررسی کردند.

آنها همچنین یک متاآنالیز بر روی  داده های بدست آمده از  این تحقیق در ترکیب با اطلاعات حاصل از18 مطالعه ی مستقل دیگر در سراسر جهان انجام دادند.

Dagfinn Auneدانشجوی دکترای دانشگاه علم و صنعت نروژ و امپریال کالج لندن و همکارانش داده های مطالعه یEPIC-InterAct را تجزیه و تحلیل نمودند.مطالعه EPIC-InterActبزرگترین مطالعه بر روی ابتلا موارد جدید به دیابت نوع 2 در جهان است که با همکاری بخش MRCاپیدمیولوژی دانشگاه کمبریج انجام شده است.

دانشمندان افراد شرکت کننده در این تحقیق را به چهار گروه هم اندازه از پایین ترین مقدار مصرف فیبر به بالاترین مقدار مصرف فیبر تقسیم بندی کردند و خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را به طور متوسط ​​در بیش از 11 سال پیگیری در این افراد ارزیابی نمودند.

آنها دریافتند خطر ابتلا به دیابت نوع 2 در شرکت کنندگانی که بیشترین مقدار فیبر (بیش از 26 گرم در  روز)  را در روز مصرف می کردند در مقایسه با کسانی که کمترین میزان فیبر (کمتر از 19 گرم در روز) را در روز مصرف می کردند، پس از تعدیل اثرات شیوه زندگی و عوامل غذایی، 18 درصد پایین تر است.

هنگامی که این نتایج برای شاخص توده بدن(BMI) به عنوان شاخص چاقی تنظیم شد، مصرف بالاتر فیبر کل، دیگر با کاهش خطر ابتلا به دیابت ارتباط نداشت، این موضوع نشان می دهد که این ارتباط ممکن است تا حدی به نمایه ی توده ی بدنی مربوط باشد. به عبارت دیگر، بالا بودن فیبر در رژیم غذایی ممکن است به مردم در حفظ وزن سالم کمک نماید که به نوبه خود باعث کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 می شود.

هنگامی که نویسندگان منابع فیبر متفاوت را مورد بررسی قرار دادند، دریافتند که فیبرغلات قویترین ارتباط معکوس را با خطر ابتلا به دیابت دارد: خطر ابتلا به دیابت برای کسانی که بیشترین مقدار غلات و فیبرهای گیاهی را مصرف می کردند به ترتیب 19 و 16 درصد پایین تر از کسانی است که کمترین مقدار فیبر از این نوع را مصرف کرده بودند.  باز هم، این ارتباط زمانیکه نتایج برایBMI تنظیم گردید، ناپدید شد.در مقابل، فیبر میوه با کاهش خطر ابتلا به دیابت مرتبط نمی باشد.  فیبر موجود در غلات و حبوبات 38 درصد از کل مصرف فیبر و منبع اصلی فیبر در تمام کشورهای درگیر در مطالعه به استثنای فرانسه  بود، در فرانسه سبزیجات منبع اصلی فیبر موجود در رژیم غذایی بود.

نویسندگان همچنین یک متاآنالیز دیگر، از ترکیب اطلاعات تحقیق  EPIC-InterActبا اطلاعات 18 مطالعه ی دیگر مستقل (هشت تحقیق در ایالات متحده، چهار تحقیق در اروپا، سه تحقیق در استرالیا و سه تحقیق در آسیا) انجام دادند.  در این فرا تحلیل بیش از 41000 مورد جدید ابتلا به دیابت نوع 2 گزارش شد، دانشمندان متوجه شدند که خطر ابتلا به دیابت برای هر 10گرم افزایش مصرف فیبر(در کل از منابع مختلف) در روز 9 درصد و به ازاء هر 10گرم  افزایش مصرففیبر غلات در روز، 25 درصد کاهش می یابد. آنها بین افزایش مصرف فیبر میوه و یا فیبرهای گیاهی با کاهش خطر ابتلا به دیابت ارتباط معنی داری نیافتند.

Dagfinn Aune  می گوید: در کل نتایج آنالیزهای ما نشان می دهد که رژیمهای غذایی غنی از فیبر- بخصوص فیبر غلات – افراد را در معرض خطر کمتر ابتلا به دیابت نوع 2 قرار می دهد اما علت دقیق این موضوع هنوز مشخص نشده است مکانیسم های بالقوه ی این ارتباط می تواند شامل: احساس سیری برای مدت طولانی تر، افزایش مدت زمان سیگنال های هورمونی، جذب آهسته تر مواد غذایی، یا تغییر در تخمیر در روده بزرگ باشد. همه این مکانیسمها می توانند به کاهشBMI و کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 منجر شوند. همچنین به پایین نگه داشتن وزن کمک می کنند ، فیبر موجود در غذا همچنین ممکن است خطر ابتلا به دیابت توسط مکانیسم های دیگر را تحت تاثیر قرار دهد، به عنوان مثال می توان به بهبود کنترل قند خون و کاهش پیک انسولین بعد از غذا و افزایش حساسیت بدن به انسولین اشاره کرد.

پرفسورWareham، نویسنده ارشد این مقاله و مدیر واحد MRCاپیدمیولوژی در دانشگاه کمبریج، می گوید: این کار به شواهد رو به رشد فواید رژیم غذایی غنی از فیبر بخصوص فیبر غلات افزوده شد، بنابراین اقدامات بهداشت عمومیبرای افزایش مصرف فیبر در سطح جهان احتمالا نقش مهمی در متوقف کردن همه گیری بیماری هایی نظیر چاقی و دیابت نوع 2 بازی می کند.

منابع:

http://www.sciencedaily.com/releases/2015/05/150526215022.htm

Diabetologia, May 2015 DOI: 10.1007/s00125-015-3585-9